Grupa PGE w 2023 r. zainwestowała 3,8 mld zł w modernizacjęi rozbudowę sieci dystrybucyjnych, rozwój sieć łączności LTE 450 i instalację Liczników Zdalnego Odczytu. Rekordowe inwestycje to gwarancja stabilnych dostaw energii elektrycznej i zwiększanie możliwości przyłączania nowych odnawialnych źródeł energii.
„W 2023 roku na rozwój i modernizację sieci oraz obiektów elektroenergetycznych przeznaczyliśmy w Grupie PGE rekordowe 3,8 mld zł. Tak duże inwestycje mogą realizować jedynie silne i stabilne podmioty. Dlatego spółki dystrybucyjne muszą pozostać w obecnych grupach energetycznych. Ich wydzielenie zmniejszy możliwości pozyskiwania środków na inwestycje w energetyce i opóźni proces transformacji energetycznej w Polsce” – mówi Wojciech Dąbrowski, prezes zarządu PGE Polskiej Grupy Energetycznej.
PGE Dystrybucja, spółka z grupy PGE rozwija infrastrukturę elektroenergetyczną poprzez rozbudowę sieci dystrybucyjnej, kablowanie (czyli zastępowanie linii napowietrznych liniami podziemnymi) oraz cyfryzację, która poprawia stabilność i bezpieczeństwo dostaw energii. Realizowane inwestycje wpisują się w transformację energetyczną Polski, poprzez zwiększanie możliwości przyłączania nowych odnawialnych źródeł energii.
Modernizacje i rozbudowa sieci dystrybucyjnych
Jednym z najbardziej złożonych zadań inwestycyjnych realizowanych przez PGE Dystrybucja jest modernizacja i budowa stacji 110/15kV tzw. Głównych Punktów Zasilających (GPZ). Są one odpowiedzialne za zwiększenie mocy przyłączeniowych oraz dystrybucję energii elektrycznej w promieniu kilkudziesięciu kilometrów od stacji. W ramach inwestycji w Główne Punkty Zasilania budowane są także linie wysokiego napięcia (WN) zasilające obiekt, stanowiska transformatorów, rozdzielni oraz wyprowadzenie linii średniego napięcia (SN).
Wśród oddanych przez PGE do użytku w minionym roku Głównych Punktów Zasilających znalazły się m.in. Stacja Słupia (oddział Łódź), Stacja Wilkołaz (oddział Lublin), Stacja Huszlew (oddział Lublin), Stacja Felin (oddział Lublin) czy Stacja Wróblew (oddział Łódź) oraz Stacja Ferrero (oddział Skarżysko-Kamienna).
Każdy z budowanych i modernizowanych Głównych Punktów Zasilających jest odpowiedzią na rosnące zużycie energii elektrycznej i potrzebę aktywizacji lokalnej gospodarki. Oprócz znaczącego wzmocnienia zasilania okolicznych terenów, obiekty te służą przyłączaniu odnawialnych źródeł energii. W Słupi i Wróblewie są to farmy wiatrowe, a w Wilkołazie – farmy fotowoltaiczne. Już w pierwszych dniach funkcjonowania Stacji Huszlew przyłączono do niej nowe źródła OZE o mocy przekraczającej 60 MW. Podpisano także umowę na przyłączenie kolejnych 10 MW.
Inwestycje realizowane przez PGE Dystrybucja przyczyniają się do rozwoju gospodarczego w regionach, czego przykładem jest współpraca ze strefą ekonomiczną EURO-PARK Stalowa Wola. Na terenie strefy powstaną dwa nowe Główne Punkty Zasilania. Zapewni to stabilne dostawy energii elektrycznej o jak najwyższych parametrach, by zaspokoić zapotrzebowanie inwestorów na moc przyłączeniową, które docelowo sięgnie 1500 MW.
PGE Dystrybucja współpracuje także z PGE Energetyka Kolejowa, spółką odpowiedzialną za zapewnianie energii elektrycznej w kolejowych sieciach trakcyjnych. Obecnie realizowane są trzy projekty, których celem jest przyłączenie do sieci kolejowej podstacji trakcyjnej. Za łączną kwotę ponad 37 milionów złotych budowane są rozdzielnie sieciowe Kity, Nowe Racibory i Baciuty, które umożliwią dostarczenie prądu do infrastruktury kolejowej. W 2023 roku została podpisana umowa na budowę rozdzielni sieciowej Siedliska w województwie warmińsko-mazurskim, której planowany koszt wynosi ponad 13 mln zł. Kolejna z umów dotyczy budowy rozdzielni sieciowej umożliwiającej modernizację trasy kolejowej relacji Ełk – Olsztyn.
Program kablowania, czyli zastępowanie linii napowietrznych liniami kablowymi
Kablowanie, czyli zastępowanie linii naziemnych przewodami ułożonymi pod ziemią, pozwala na wyeliminowanie uszkodzeń spowodowanych przez wiatr, upadające drzewa i gałęzie oraz wyładowania atmosferyczne.
Zaletą linii kablowych jest także mniejsza uciążliwość dla otoczenia w warunkach normalnej eksploatacji (niewielki wpływ na krajobraz, mniejsze zagrożenie porażeniowe, mniejsza ekspozycja na pola elektromagnetyczne).
W 2023 roku zostało skablowanych blisko 1760 km linii średniego napięcia. PGE Dystrybucja zakupiła pierwszy w Polsce, nowoczesny zestaw maszyn kablujących. Sprzęt umożliwia położenie blisko 5 km podziemnej linii SN w jeden dzień, co znacznie przyspiesza prace w porównaniu do tradycyjnej metody. Maszynowa technologia układania kabla średniego napięcia przynosi wiele korzyści także dla środowiska naturalnego – płużenie ma znacznie mniejszy wpływ na glebę oraz ściółkę leśną. Wykorzystując zestaw maszyn płużących, spółka może położyć linię kablową niezależnie od rodzaju podłoża czy jego ukształtowania, co znacznie skraca czas wykonania zadania inwestycyjnego. Strategiczny dla polskiej energetyki program kablowania jest ważnym punktem dla zapewnienia odbiorcom jak najlepszych parametrów jakościowych energii oraz minimalizacji ryzyka wystąpienia uszkodzeń, mogących powodować awarie masowe.
Centralna Dyspozycja Mocy
Dla zapewnienia maksymalnej kontroli nad pracą sieci energetycznej wysokich napięć (WN), spółka rozpoczęła realizację projektu budowy w Lublinie Centralnej Dyspozycji Mocy (CDM). Powstaje tam główny ośrodek zarządzania pracą systemu energetycznego. Obiekt wyposażony będzie w specjalistyczne rozwiązania z obszaru teleinformatyki i łączności. CDM umożliwi zarządzanie i sterowanie pracą całej sieci WN z obszaru działania spółki, to tutaj będą również trafiać informacje o wszystkich zdarzeniach czy uszkodzeniach odcinków linii, co umożliwi szybkie i sprawne działania naprawcze. CDM pozwoli na większą koordynację pracy służb ruchu i w szczególności sprawną i efektywną reakcję na zdarzenia występujące w sieci wysokiego napięcia, co w rezultacie zapewni zwiększenie bezpieczeństwa i ciągłości dostaw energii elektrycznej. Szacowany koszt inwestycji wynosi ponad 34 mln zł. Centralna Dyspozycja Mocy przyczyni się do zapewnienia aktywnego zarządzania systemem dystrybucyjnym w zakresie infrastruktury sieciowej oraz wykorzystując możliwości integracji odnawialnych źródeł energii (OZE), zapewni optymalizację miksu energetycznego.
Cyfryzacja sieci dystrybucyjnej
Elementem niezbędnym do budowania nowoczesnej energetyki jest niezawodna i bezpieczna sieć łączności, która usprawni zarządzanie sieciami energetycznymi. PGE Dystrybucja, by zapewnić bezpieczne i stabilne dostawy energii elektrycznej oraz podnieść jakość świadczonych przez siebie usług, wdraża nowoczesne rozwiązania także w zakresie cyfryzacji sektora elektroenergetycznego. Powstaje sieci łączności specjalnej LTE450, która pokrywa obszar blisko 40 proc. Polski. Budowa dedykowanej dla energetyki sieci łączności specjalnej przyczyni się do zwiększenia niezależności i bezpieczeństwa energetycznego, zapewniając jego prawidłowe funkcjonowanie w obszarach strategicznych dla Polski. Cyfryzacja przyspieszy obsługę klientów oraz umożliwi oferowanie im nowych usług. Połączenie bezpiecznej sieci łączności z opomiarowaniem sieci energetycznej zapewni stałą i bieżącą kontrolę nad pracą sieci dystrybucyjnej. Za budowę niezawodnej i bezpiecznej sieci łączności realizowanej w ramach Programu LTE450 odpowiada spółka PGE Systemy, zajmująca się obsługą teleinformatyczną Grupy PGE.
Liczniki Zdalnego Odczytu
Jednym z elementów transformacji energetycznej jest realizowany w PGE Dystrybucja program wymiany urządzeń pomiarowych na Liczniki Zdalnego Odczytu (LZO), które są częścią inteligentnego systemu opomiarowania. Proces instalacji u klientów nowych, cyfrowych urządzeń uzyskał dofinansowanie z NFOŚiGW. Dotacja w wysokości 84 mln złotych pozwoli pokryć 58 proc. z 144 mln złotych kosztów kwalifikowalnych inwestycji. Środki pochodzą z Funduszu Modernizacyjnego z Programu „Elektroenergetyka – Inteligentna infrastruktura energetyczna”. Instalacja inteligentnych urządzeń pomiarowych umożliwia m.in. kontrolę bieżącego zużycia energii w okresach godzinowych. Odbiorca będzie w stanie przeanalizować swój pobór energii elektrycznej i jego koszt, a następnie wybrać optymalny sposób rozliczeń (zmienić wybrać taryfę na bardziej dopasowaną do poboru energii) lub zmienić własne przyzwyczajenia i godziny największego zużycia prądu w gospodarstwie odbiorcy poboru energii. Ponadto możliwe będzie rozliczanie się za rzeczywiste zużycie energii, zamiast opłacania prognozowanych rachunków.
Liczniki Zdalnego Odczytu umożliwiają także większą kontrolę nad pracą sieci energetycznej – operator systemu dystrybucyjnego szybciej uzyska informacje o ewentualnej awarii i będzie mógł sprawniej ją usunąć. Masowa wymiana liczników na LZO została uruchomiona w PGE Dystrybucja we wrześniu 2023 r., a do końca roku zostało zainstalowanych na sieci blisko 300 tys. inteligentnych urządzeń pomiarowych. PGE Dystrybucja posiada obecnie ok. 1 mln odbiorców posiadających liczniki energii elektrycznej ze zdalną komunikacją.