Świnoujście buduje tunel. Rusza montaż wielkiego „kreta”

W przyszłym tygodniu rozpocznie się montaż maszyny TBM (Tunnel Boring Machine) w szybie startowym, a to oznacza, że wielkimi krokami zbliża się początek drążenia tunelu pod Świną, który połączy wyspę Uznam i Wolin. Marzenie mieszkańców Świnoujścia i nie tylko o sprawnej komunikacji jest coraz bliżej spełnienia.

Cały tunel będzie miał 1780 metrów długości i połączy wyspy Uznam oraz Wolin. Gigantyczna maszyna TBM wydrąży pod Świną 1484 metry nowej drogi. Będzie wiercić 11 metrów pod ziemią, przy czym głębokość Świny to ok. 13 metrów. Maksymalne zagłębienie sięgnie aż 37,5 metrów pod poziomem morza.

Gigantyczny „kret” (TBM) wybudowany został w Chinach. W październiku, rozłożony na części, przypłynął  do Świnoujścia. Tu został rozładowany i przewieziony na plac budowy obok komory startowej na wyspie Uznam, gdzie zacznie drążenie. Teraz specjalny dźwig, który zostanie ustawiony przy szybie startowym, każdą z części maszyny opuści do wnętrza szybu. Tunnel Boring Machine składa się z 98 zestawów, tarczy, pomostu i trzech suwnic. Jej długość będzie sięgać 105 metrów, a średnica to ponad 13,4 metra.

Aby zmontowanie giganta już pod ziemią było możliwe, należało wcześniej odpowiednio przygotować komorę startową. W tym celu zamontowano tam pierścień startowy oraz łoże dla maszyny TBM, a także wykonano zbrojenie i betonowanie toru dla bram TBM. Cały czas trwa również budowa przyłączy elektroenergetycznych dla maszyny oraz montaż trafostacji. Jeśli wszystko będzie przebiegało tak sprawnie, jak dotychczas, wielki „kret” zacznie drążenie tunelu na przełomie lutego i marca.

– Rozpoczęcie drążenia to dla nas szczególnie ważna chwila – mówi Zastępca Prezydenta Świnoujścia Barbara Michalska. – Kiedy TBM już wystartuje, to będzie centymetr po centymetrze drążyła tunel z wyspy Uznam na wyspę Wolin. I na ten moment mieszkańcy Świnoujścia czekają już bardzo niecierpliwie.

Maszyna TBM maksymalnie jest w stanie wydrążyć 6 centymetrów tunelu w ciągu minuty. Drążąc będzie jednocześnie układać betonowe pierścienie obudowy składające się z segmentów. Szacuje się, że na dobę będzie układała średnio 5-6 takich pierścieni, czyli przygotuje ok. 10-12 metrów tunelu. W sumie tych pierścieni będzie 785. Większość ma 2 metry długości, a 170 sztuk 1,5 metra.

Segmenty, z których składane są pierścienie obudowy, powstają w zakładzie prefabrykacji, który wybudowano na wyspie Uznam. Po tej stronie Świny trwa też budowa zakładu oczyszczania STP (Slurry Treatment Plant), w którym brudna płuczka wiertnicza będzie oddzielana o urobku. Płuczkę będzie można ponownie wykorzystać przy drążeniu, a urobek będzie magazynowany, a następnie transportowany na pole refulacyjne i powiększy powierzchnię Świnoujścia (na południu miasta, nad Zalewem Szczecińskim).

– Maszyna wiercąca, pod ziemią odspaja urobek, czyli grunt, a ten w komorze – w części przedniej maszyny jest mieszany z płuczką bentonitową. Płuczkę będziemy przygotowywać w naszym zakładzie separacji i rurociągami transportować ją do tunelu – mówi Jacek Król Inżynier Rezydent z firmy Lafrentz.  – Kolejnymi rurociągami płuczka już z gruntem wróci do STP i bentonit zostanie od gruntu oddzielony, po to by wykorzystać go po raz kolejny. Płuczka zagęszcza grunt i umożliwia jego sprawny transport rurociągiem. To element technologii jaką wykorzystamy przy drążeniu maszyną TBM – dodaje Jacek Król

Poza tym, prowadzone są prace przy rampie dojazdowej do komory startowej na wyspie Uznam. Przebudowywane są sieci wodno-kanalizacyjnej na zachód i wschód od ulicy Karsiborskiej. Nie ustają roboty ziemne dla zbiornika retencyjnego R1 oraz roboty drogowe pod drogę główną DK 93 i drogę dojazdową DD1.

– Przygotowujemy układ drogowy do połączenia z docelowym układem miejskim – mówi Sławomir Skaba kierownik budowy z firmy PORR. – Tunel to nie tylko, bardzo ważna część drążona, ale też dojazdy do tunelu. Po stronie wyspy Uznam w tzw. części wannowej wykonaliśmy w całości ściany szczelinowe, jesteśmy w trakcie robót ziemnych i wykopów pod płytę denną – dodaje Sławomir Skraba.

Nie mniej intensywnie jest na placu budowy po drugiej stronie Świny, czyli na wyspie Wolin. Tam maszyna TBM zakończy drążenie. Właśnie wykonywane są ściany szczelinowe dla komory odbiorczej TBM, tunelu odkrywkowego oraz rampy wjazdowej i wyjazdowej. Zakończyła się już budowa linii kablowej wysokiego napięcia 110 kV. Przebudowywane są też sieci teletechniczne.

Inwestorem projektu jest Gmina Miasto Świnoujście. Inwestorem zastępczym Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad Oddział Szczecin. Nadzór nad projektem pełni SWECO/Lafrenz.

Koszt tej inwestycji to 912 462 026,68 PLN, z czego 775 677 722,67 PLN to dofinansowanie z Unii Europejskie (85 procent). Resztę inwestor Gmina Miasto Świnoujście dokłada z własnego budżetu. Prace zakończą się w ostatnim kwartale 2022 roku. Wykonawcą jest konsorcjum PORR/ Gülermak.

Mat. Urząd Miasta Świnoujścia/Sweco