Rok 2020 był rokiem wymagającym, który upłynął w cieniu koronawirusa, z którym mierzył się świat. Jednak pomimo tych trudnych okoliczności inwestycje w portach Szczecin-Świnoujście weszły właśnie w fazę realizacyjną w terenie i idą zgodnie z harmonogramem.
To wielomiliardowa historyczna wręcz ofensywa inwestycyjna. Jest realizowana zarówno przez Zarząd Morskich Portów Szczecin i Świnoujście SA, jak i inne podmioty, w tym Urząd Morski w Szczecinie, PKP PLK oraz GDDKiA. Dzięki tym projektom porty zmienią swoje oblicze, stając się nowoczesnym, przyjaznym środowisku i dobrze skomunikowanym z zapleczem miejscem do prowadzenia biznesu.
Modernizacja toru wodnego to inwestycja Urzędu Morskiego w Szczecinie o wartości ok. 1,4 mld zł. Obejmuje jego pogłębienie do 12,5 m na odcinku ok. 62 km, z równoczesnym poszerzeniem do 100 m oraz m.in. przebudowę skarp brzegowych, pogłębienie i poszerzenie obrotnic dla statków, a także budowę dodatkowych konstrukcji hydrotechnicznych w postaci dwóch sztucznych wysp. Ten projekt znacząco poprawi ofertę portów umożliwiając zawijanie większych jednostek do szczecińskiego portu, a w konsekwencji pozyskanie dodatkowych kontrahentów i ładunków.
W związku z tym projektem ruszyły dwa wielkie przedsięwzięcia ZMPSiŚ w porcie Szczecin w rejonie Basenu Kaszubskiego i Kanału Dębickiego. Spółka podpisała kontrakty z ich wykonawcami: dla „Poprawa dostępu do portu w Szczecinie w rejonie Kanału Dębickiego” z konsorcjum firm NDI Sp. z o.o. oraz NDI SOPOT S.A., dla „Poprawa dostępu do Portu w Szczecinie w rejonie Basenu Kaszubskiego” z gdańską Korporacją Budowlaną DORACO.
W Świnoujściu na Terminalu Promowym połączyliśmy dwa stanowiska promowe w jedno duże, największe w tej chwili na Bałtyku. Docelowo ma ono mieć długość 270 m. Dzięki temu będzie można tam obsłużyć największe promy, jakie kiedykolwiek pływały w tym rejonie. ZMPSiŚ SA tworzy tam terminal intermodalny, gdzie transport kolejowy w relacji z promami będzie odgrywał kluczową rolę, stąd powstają dodatkowe tory kolejowe a istniejące są modernizowane. Budowany jest również parking na 278 ciężarówek.
W Szczecinie i Świnoujściu trwają największe w historii prace budowlane modernizujące dostęp kolejowy do portów. Po zakończonych pracach do portów pojadą dłuższe i cięższe składy. Pociągi towarowe będą mogły mieć długość nawet 750 metrów przy obciążeniu na oś 21kN.
Na terminalu LNG w Świnoujściu ruszyła budowa trzeciego zbiornika oraz kolejnego nabrzeża.
W ZMPSiŚ SA trwa postępowanie w celu wyłonienia wykonawcy i późniejszego operatora głębokowodnego terminalu kontenerowego. Zainteresowani swoje oferty mogą składać 28 stycznia 2021 r. Spółka poszukiwanie firmy, która zaprojektuje, sfinansuje i zrealizuje przedsięwzięcie oraz będzie operatorem terminala. 15 grudnia 2020 Zarząd Morskich Portów Szczecin i Świnoujście otrzymał rządowe dofinansowanie dedykowane poprawie infrastruktury dostępowej do przyszłego głębokowodnego terminalu kontenerowego w Świnoujściu. Inwestycja będzie sfinansowana dzięki obligacjom, które wyemitował minister finansów, funduszy i polityki regionalnej. Wartość tych obligacji to jeden miliard zł, z czego ponad 328 mln w formie podwyższenia kapitału otrzymał ZMPSiŚ SA. Obligacje są zerokuponowe (seria ON0423). Termin ich wykupu resort wyznaczył na 25 kwietnia 2023 r. To wydarzenie przełomowe dla tego przedsięwzięcia, będące również realizacją zapisów ustawy z jesieni 2019 roku o inwestycjach w zakresie budowy portów zewnętrznych.
Jeśli uda się zrealizować te wszystkie zamierzenia inwestycyjne, to w 2050 roku zespół portów Szczecin-Świnoujście będzie dysponować potencjałem mogącym obsłużyć niemal trzykrotnie więcej ładunków niż obecnie.
Dbałość o środowisko naturalne
W 2020 r. w działaniach inwestycyjnych ZMPSiŚ SA ekologia odgrywała bardzo ważną rolę. Wykonano szereg inicjatyw w tych obszarze, jak chociażby montaż platform siedliskowych dla orła bielika w trzech lokalizacjach w nadleśnictwach Trzebież i Gryfino wraz z monitoringiem ich skuteczności przez kolejne 10 lat. W porcie Szczecin na Ostrowie Grabowskim powstało pole osadowe i zasobnia, gdzie będą składowane i utylizowane materiały pozostałe po czyszczeniu studzienek i kanalizacji deszczowej. ZMPSiŚ inwestuje w uporządkowanie gospodarki ściekowej oraz wyposażanie nowych terenów na obszarach portów Szczecin i Świnoujście w infrastrukturę odprowadzania ścieków sanitarnych i deszczowych.
Spółka społecznie odpowiedzialna
ZMPSiŚ SA spełniając rolę społecznej odpowiedzialności biznesu, w roku 2020 zaangażował się w pomoc służbom medycznym w walce z koronawirusem. Przekazał wsparcie finansowe za ponad milion złotych, dzięki czemu został zakupiony sprzęt medyczny, tj. respiratory, kardiomonitory, pompy infuzyjne oraz ambulans, a także aparatura służącej do wczesnej diagnostyki koronawirusa i dwa urządzenia Plasmair Sentinel do automatycznej dezaktywacji i likwidacji w powietrzu w obecności pacjentów i personelu medycznego szerokiego spektrum szkodliwych mikroorganizmów takich jak bakterie, grzyby, wirusy, drożdże, czy pleśnie.
Ponadto w 2020 roku na tyle, na ile się dało Spółka realizowała plan sponsoringowy obejmując wsparciem kluby sportowe, inicjatywy kulturalne oraz przedsięwzięcia podejmowane przez szkoły. Przykładem tego jest Zespół Szkół Morskich w Świnoujściu kształcący m.in. przyszłych mechaników okrętowych i nawigatorów morskich. Za otrzymane środki unowocześnił pracownię nawigacyjną rozbudowując w ten sposób swoją bazę dydaktyczno-warsztatową. ZMPSiŚ wyposażył również pracownię komputerową w Szkole Podstawowej nr 51 w Szczecinie. W tym celu Spółka przekazała dziesięć zestawów komputerowych wraz z okablowaniem, myszkami i klawiaturami oraz jedną drukarkę laserową. W 2020 r. kontynuowany był także program edukacyjny „Dni portu w szkole” popularyzujący wiedzę o gospodarce morskiej, skierowany do uczniów szkół podstawowych i średnich. Za działania w obszarze CSR, ZMPSiŚ SA został wyróżniony przez ekonomistów z Uniwersytetu Szczecińskiego tytułem „Równa firma” oraz przez Północną Izbę Gospodarczą w Szczecinie.
Portowy jubileusz w cieniu pandemii
W 2020 roku ZMPSiŚ obchodził swoje 70 urodziny. W związku z jubileuszem planowanych było wiele uroczystości, niestety z racji pandemii obchody miały symboliczny wymiar.
Portowy jubileusz został zainaugurowany dwoma koncertami szczecińskiej orkiestry kameralnej Baltic Neopolis Orchestra, która wykonała największe dzieła z repertuaru Klasyków Wiedeńskich. Muzyczne wydarzenia odbyły się 18 stycznia w szczecińskiej Trafostacji Sztuki oraz 19 stycznia w Miejskim Domu Kultury w Świnoujściu. Z kolei 18 lipca 2020 w szczecińskim porcie na scenie „Wielkiego koncertu nocy letniej” wystąpiły największe sławy polskiej muzyki rozrywkowej z Beatą Kozidrak na czele. Koncert prowadził Tomasz Kammel, a transmitowała go Telewizyjna Dwójka.
Z okazji jubileuszu z inicjatywy Zarządu Morskich Portów Szczecin i Świnoujście SA ukazała się jubileuszowa publikacja pt. „Wczoraj i dziś portów w Szczecinie i Świnoujściu. 70 lat polskiego zarządu w portach Szczecin i Świnoujście”. Tematy portowe ukazane są na blisko 200 stronach, gdzie obok bogatych pod względem merytorycznym treści prezentują się atrakcyjne grafiki mapy i zdjęcia. Autorem publikacji jest znany historyk i przewodnik szczeciński Ryszard Kotla. Wydawcą książki jest firma Zapol Sobczyk Sp. j. Nakład liczy 500 egzemplarzy. Publikacja nie jest dostępna w sprzedaży. Służy celom promocyjno-marketingowym ZMPSiŚ SA.
Tradycją są porowe akcje zbiórki krwi. Tegorocznej przyświecało hasło „70 litrów krwi na 70-lecie”. Pracownicy ZMPSiŚ oraz przyjaciele portu oddali ponad 75,5 litra krwi. Ta jubileuszowa akcja przebiegła pod znakiem rekordu frekwencyjnego, bowiem zgłosiło się aż 36 chętnych. W efekcie zebrano ponad 13 litrów krwi, tym samym zakładany cel został osiągnięty. Obecnie portowcy mają na swoim koncie 75,5 litrów tego cennego daru.
Port w pełni operacyjny
Pomimo wymagających pandemicznych okoliczności zespół portów Szczecin-Świnoujście pozostał w 2020 rok w pełni operacyjny we wszystkich obszarach i wszystko wskazuje na to, że zakończy rok z wynikiem niemal identycznym, jak w roku 2019 oscylującym wokół 31-32 mln ton obsłużonych towarów, co czasach kryzysu można uznać za sukces. Tu zaprocentowały różnorodność i uniwersalny charakter obu portów.
Inne portowe wydarzenia 2020
24.02.2020 – Zarząd Morskich Portów Szczecin i Świnoujście SA wraz z Kuratorium Oświaty w Szczecinie podpisały porozumienie w zakresie popularyzacji wiedzy o gospodarce morskiej wśród dzieci i młodzieży.
5.03.2020 – Spotkanie w Szczecinie przedstawicieli Porozumienia o współpracy Operatorów Terminali Przeładunkowych i Centrów Logistycznych Europy Środkowo-Wschodniej.
14.05.2020 – Saperzy bezpiecznie usunęli z terenu Terminalu Promowego w Świnoujściu niewybuch z II wojny światowej. Znaleźli go pracownicy pracujący przy jego rozbudowie.
2.06.2020 – ZMPSiŚ przystąpił do deklaracji COVID-19 największych portów na świecie.
25.06.2020 – Komisje weryfikacyjne potwierdziły wysoki poziom bezpieczeństwa w portach w Szczecinie i Świnoujściu
4-5.07.2020 – koncert i premiera płyty „Dźwiękowy Szlak Odry” Michała Zygmunta w ramach wystawy „Narodziny Polskiego Szczecina”.
3.07.2020 – Setna dostawa gazu do terminalu LNG.
3-4.09.2020 – Seminarium internetowe Organizacji Portów Bałtyckich (Baltic Ports Organization) z udziałem ZMPSiŚ.
8.10.2020 – Do portu w Świnoujściu zawinął statek „Da Chang”, na którego pokładzie przypłynęła TBM (Tunel Boring Machine, czyli maszyna drążąca tunel).
8.10.2020 – Ćwiczenia wojskowe “Wargacz 20” w porcie Szczecin.
2.11.2020 – W portach ruszył pilotaż Port Community System.
5.11.2020 – Pierwsze bunkrowanie LNG w porcie Szczecin.